همانطور که رسول اكرم به شيعيان اميرالمؤمنين و فرزندان معصومش(عليهم السلام) بشارت بهشت را داده است و در منقبت و عظمت مقام آنان مطالبى بيان داشته‏اند، نسبت به شيعيان حضرت زهرا (عليهاالسلام) نيز دقيقا با ذكر همان مناقب مژده‏ى بهشت داده‏اند.

شيعه يعنى تابع و پيرو و اقتداكننده. شيعه‏ى على(عليه‎السلام) كسى است كه از امام على(عليه‏السلام) هدايت مى‏يابد و همراه او و متمسك و دست به دامان اوست. شيعه‏ حضرت فاطمه(عليهاالسلام) در اخبار عينا در رديف شيعيان على است. گاه پيامبر اكرم در مدح شيعيان اميرالمؤمنين سخن مى‏گويد، و گاه در منقبت شيعيان حضرت فاطمه(سلام‏الله‏ عليها) و همين روش رسول خدا نشانگر اين است كه حضرت زهرا(عليهاالسلام) خود استقلال دارد و داراى كرامات و مقام والا و صاحب ولايت كبرى مى‏باشد.

جابر بن عبدالله از رسول خدا(صلي الله عليه و آله) روايت مى‏كند كه فرمود:

«هنگامى كه روز قيامت فرارسد، دخترم فاطمه سوار بر ناقه‏اى از ناقه‏هاى بهشتى وارد عرصه محشر مى‏شود، كه مهار آن ناقه از مرواريد درخشان و چهارپاى آن از زمرد سبز، دنباله‏اش از مشك بهشتى، چشمانش از ياقوت سرخ، و بر فراز آن، قبه‏اى(خيمه‏اى) از نور، كه بيرون آن از درونش و درون آن از بيرونش نمايان است. فضاى داخل آن قبه، انوار عفو الهى و خارج آن خيمه، پرتو رحمت خدايى است. و بر فرازش تاجى از نور كه داراى هفتاد پايه است از درّ و ياقوت كه همانند ستارگان درخشان در افق آسمان نورافشانند. از جانب راست آن مركب هفتاد هزار ملك، و از طرف چپ آن هفتاد هزار فرشته است - و جبرئيل در حالى كه مهار ناقه را گرفته است - با صداى بلندى ندا مى‏كند: نگاه خود را فراسوى خويش گيريد، و نظرها به پايين افكنيد، اين فاطمه دختر محمد است كه عبور مى‏كند. در آن هنگام، حتى انبيا و صديقين و شهدا همگى از ادب، ديده فرو مى‏گيرند؛ تا اين كه حضرت فاطمه(عليهاالسلام) عبور مى‏كند و در مقابل عرش پروردگارش قرار مى‏گيرد.

آنگاه از جانب خدا جل جلاله ندا مى‏شود: اى محبوبه‏ى من، و اى دختر حبيب من، بخواه از من آنچه مى‏خواهى؛ تا عطايت كنم و شفاعت كن هر كه را مايلى تا قبول فرمايم. در جواب عرضه مى‏دارد: اى خداى من، و اى مولاى من، درياب ذريه‏ى مرا، شيعيان مرا، پيروان مرا، و دوستان ذريه‏ى مرا.

بار ديگر از جانب حق خطاب مى‏رسد: كجا هستند ذريه فاطمه و پيروان او؟ كجايند دوستدارانش، و دوستداران ذريه‏ى او؟ در آن هنگام جماعتى به پيش مى‏آيند و فرشتگان رحمت آنان را از هر سوى در ميان مى‏گيرند. و حضرت فاطمه(عليهاالسلام) در حالى كه پيشگام آنهاست همگى را همراه خود به بهشت وارد مى‏فرمايد.»(1)

در حديث ديگرى از حضرت رسول اكرم(صلى الله عليه و آله) منقول است كه فرمود:

«پس آنگاه جبرئيل عرض مى‏كند: اى فاطمه، هر چه مى‏خواهى از خداى خويش طلب كن. حضرت فاطمه(عليهاالسلام) عرض مى‏كند: خدايا، شيعيان مرا درياب. خطاب مى‏رسد: همه‏ شيعيان تو را آمرزيدم. عرضه مى‏دارد: پروردگارا، شيعه‏ فرزندانم را نيز نجات بده. ندا مى‏آيد: همه‏ آنان را بخشيدم؛ يا فاطمه، اينك در ميان اهل محشر برو و هر كسى كه به تو پناهنده شود، همراه تو به بهشت وارد خواهد شد. پيامبر اكرم(صلى الله عليه و آله) سپس به سخنان چنين ادامه داد: در آن هنگام همه‏ مردم آرزو مى‏كنند كه اى كاش ما نيز فاطمى بوديم. يا فاطمه، در چنين روزى است كه شيعيان تو، پيروان اولاد تو، و شيعيان اميرالمؤمنين در پى تو به سلامت وارد بهشت مى‏شوند.»(2)

جناب جابر در يك حديث مفصل از حضرت باقر(سلام‏الله‏عليه) نقل مى‏كند كه فرمود:

« به خدا قسم يا جابر، اين است همان روزى كه مادرم زهرا شيعيان خود را از ميان اهل محشر جدا مى‏كند چنان مرغى كه دانه‏هاى خوب را از بد جدا مى‏سازد. و چون همراه فاطمه شيعيانش به در بهشت مى‏رسند، خدا در قلب آنان چنين القاء مى‏فرمايد كه به پشت سر خويش نگاه كنند؛ آنگاه كه به عقب سر خود نظر افكنند، از جانب خداى تعالى خطاب مى‏شود: سبب چيست كه شما به پشت سرتان نگاه مى‏كنيد؟ من كه شفاعت فاطمه دخترم حبيبم محمد را درباره‏ شما پذيرفتم. عرض مى‏كنند: پروردگارا دوست مى‏داريم قدر و منزلت ما شيعيان فاطمه در چنين روزى شناخته شود. پس، از جانب خداى تعالى خطاب مى‏شود: اى دوستان من برگرديد، برگرديد (به صحنه‏ محشر)، نظر افكنيد (در ميان آن جماعت و) هر كس را كه براى دوستى فاطمه شما را دوست داشته است هر كس را كه به خاطر زهرا به شما دوستداران فاطمه اطعام كرده؛ نيكى نموده، و با جرعه‏ آبى سيرابتان كرده، و يا از غيبت افراد درباره‏ شما مانع شده است: دست او را بگيريد و به بهشت واردش كنيد، سپس حضرت ابوجعفر(امام باقر) عليه‏السلام اضافه فرمود: به خدا سوگند از بركت محبت جده‏ام زهرا كسى بر جاى نمى‏ماند جز آن كسى كه نسبت به مقام والاى آل‏ محمد ترديد داشته و يا كافر و يا منافق باشد.» (3)

عاصمى در كتاب زين الفتى - در بخش «الشراط الساعة» - از سلمان چنين روايت مى‏كند كه پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله) فرمود:

« اى سلمان، قسم به وجود مقدسى كه مرا به پيامبرى مبعوث فرموده است، در روز قيامت، من دامان جبرئيل (نماينده‏ى خداى عز و جل را مى‏گيرم، و على دامان مرا، و فاطمه دامان على را، و حسن دامان فاطمه را، و حسين دامان حسن را، و شيعيانشان دست به دامان آنها هستند. يا سلمان، آيا گمان مى‏كنى، خداى تعالى پيامبرش را (پناهنده‏ى خود را) كجا مى‏برد؟ و پيامبر، برادرش على را؟ و على همسرش زهرا را؟ و فاطمه دو فرزندش را؟ و آنها شيعيانشان را كجا خواهند برد؟ سپس پيامبر اكرم سه بار تكرار فرمودند: اى سلمان قسم به خداى كعبه به سوى بهشت مى‏برند؛ و اين پيمانى است كه جبرئيل از جانب پروردگار جهانيان وعده داده است». اعتراف و ايقان به ولايت حضرت صديقه سلام‏الله‏عليها، و اظهار تشيع و دوستى نسبت به او، در زيارت مخصوص آن حضرت نيز با اين جملات بيان شده است: «خدايا شاهد باش كه من از شيعيان زهرا و از دوستان اويم و معتقد به ولايت آن حضرت هستم.» (4)

با توجه به اينكه حضرت فاطمه صديقه(سلام‏الله‏عليها) در والاترين مناقب و برترين مقامات با پدر و همسر و فرزندانش مشترك است و با در نظر گرفتن مطالبى كه نسبت به مراتب عالى آن حضرت در روز قيامت بيان شد، و بشارت‎هايى كه درباره‏ شيعيانش از پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله) نقل شده است، هرگز معقول نيست كه صاحب اين مقامات عاليه وليةالله نباشد.

مطالبى را كه بيان شد، از اخبارى كه در علت نامگذارى حضرت صديقه(سلام‏الله‏عليها) به اسامى «فاطمه» و «بتول» وارد شده است مى‏توان استفاده كرد. فاطمه اسمى است كه از اسماء حق تبارك و تعالى مشتق گرديده، و بر عرش و بهشت چنين نوشته شده است: «انا الفاطر و هذه فاطمه.»

پي‎نوشت‎ها:

1ـ   امالى صدوق، ص 25، بحارالانوار، ج43/ 220- 219.

2ـ يعنى: (چشمان خود فرو بنديد تا فاطمه عبور نمايد). اين جمله در روايات متعدد با عبارات مختلفى ايراد گرديده است، كه از آن قبيل است:

«غضوا ابصاركم حتى تجوز فاطمه الصديقه بنت محمد صلى اللَّه عليه و آله و سلم و من معها.»

«غضوا ابصاركم كم لتجوز فاطمه بنت محمد صلى اللَّه عليه و آله و سلم سيده نساءالعالمين على الصراط».

«غضوا ابصاركم و نكسوا روسكم».

«غضوا ابصاركم تمر فاطمه بنت رسول‏الله صلى الله عليه و آله و سلم».

«غضوا ابصاركم حتى تعبر فاطمه بنت محمد صلى اللَّه عليه و آله و سلم».

«غضوا ابصاركم حتى تمر فاطمه بنت حبيب اللَّه صلى اللَّه عليه و آله و سلم».

«غضوا الابصار فان هذه فاطمه تسير».

«غضوا ابصاركم فهذه فاطمه بنت محمد رسول‏اللَّه صلى اللَّه عليه و آله و سلم تمر على الصراط».

«نكسوا روسكم و غضوا ابصاركم حتى تجوز فاطمه على الصراط».

«طاطاوا الروس و غضوا الابصار، فان هذه فاطمه تسير الى الجنه».

حاكم نيسابورى درباره‏ روايت فوق مى‏گويد: «اين حديث - على شرط الشيخين (يعنى بر مبناى شرط بخارى و مسلم)- صحيح است.» (مستدرك حاكم، ج3/153).

ابن ابى‏الحديد در شرح نهج‏البلاغه، ج9/193 پس از نقل اين روايت چنين مى‏گويد: «و هذا من الاحاديث الصحيحه. و ليس من الاخبار المستضعفه»؛ يعنى اين روايت از احاديث صحيحه مى‏باشد و از جمله احاديث ضعيف نيست.

بعضى از مصادر اين روايت در كتب عامه از اين قرار است: معجم كبير طبرانى، ج1/ 108/ ح 180، مستدرك حاكم، ج3/153، 161، اسدالغابه، ج 5/523، تلخيص المستدرك، ج3/ 153، فرائد السمطين، ج 2/ 49/ ح 380، الصواعق المحرقه ص 289، كنزالعمال، ج 12/ ص 105، 106/ ح 34209- 34211، ص 108/ ح 34219، ص 109، 110/ ح 34229، ينابيع الموده ص 182، الاتحاف ص 46.

اين روايت در كتب شيعه نيز موجود است كه از جمله مى‏توان به مصادر ذيل مراجعه نمود: تفسير الامام العسكرى - ذيل تفسير سوره‏ البقره، آيه‏ 93- ص 434، كنز الفوائد ص 253، 254، 355، 356، تفسير فرات، ص437، 438/ ح 578. كسانى كه مايل به بررسى بيشتر روايات شيعى در اين باره هستند مراجعه بفرمايند به: بحارالانوار، ج7/ 336، ج 32/610، ج 37/ 70، ج 43/ 52، 53، 62، 64، 219، 220، 221، 223، 224، ج 68/ 59.

3- تفسير فرات، ص 444- 447/ ح 587/ بحارالانوار ج 8/ 54، 43/ 227. اين حديث كه توسط اميرالمؤمنين از پيامبر اكرم(عليهماالسلام) نقل گرديده است نسبتا طويل است و در آن به بعضى از مناقب حضرت زهرا(عليهاالسلام)- خصوصا به موقف و مقام حضرت صديقه در محشر - اشاره گرديده كه ما به دليل اهميت آن، متن كامل روايت را در تعليق شماره‏ 5 آورده‏ايم.

4ـ  تفسير فرات ص 299/ ح 403، بحارالانوار 8/ 52، 43/ 65. متن كامل اين روايت در تعليق شماره‏ 6 آمده است.